Ποιμαντορικὴ Ἐγκύκλιος
τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου
Κηφισίας, Ἀμαρουσίου, Ὠρωποῦ καὶ Μαραθῶνος κ. Κυρίλλου
ἐπὶ τῇ ἐνάρξει τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς 2024
Μεγάλη Τεσσαρακοστή 2024
Πρός
Tούς Εὐλαβεστάτους Ἱερεῖς, Μοναχούς καί Μοναχές
καί τούς εὐσεβεῖς χριστιανούς
τῆς Μητροπολιτικῆς μας Περιφερείας.
Ἀγαπητοί πατέρες καί ἀδελφοί,
Ὁ λειτουργικός χρόνος τῆς Ἐκκλησίας διά τῆς σημερινῆς Κυριακῆς τῆς Τυρινῆς, μᾶς φέρνει πρό τῶν πυλῶν τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, τῆς εὐλογημένης αὐτῆς περιόδου, πού ἀποτελεῖ ἕνα πνευματικό ταξίδι μέ προορισμό τήν «Ἑορτή τῶν Ἑορτῶν» καί τήν «Πανήγυριν τῶν Πανηγύρεων», τό Ἅγιο Πάσχα, τήν Ἀνάσταση τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ. «Περιχαρῶς δεξώμεθα τό θεόπνευστον διάγγελμα τῆς νηστείας» καί τῆς μετανοίας, ὅπως μᾶς καλεῖ ἡ ὑμνολογία τῆς Ἐκκλησίας καί μᾶς διδάσκει ἡ ἐπικείμενη περίοδος τῆς Τεσσαρακοστῆς, ὥστε μέ τά μέσα αὐτά νά ἀφυπνισθοῦμε πνευματικά καί μέ καθαρούς τούς πνευματικούς ὀφθαλμούς νά προσκυνήσουμε «τήν τοῦ Χριστοῦ Ἁγίαν Ἀνάστασιν».
Γιά νά ἀντιληφθεῖ κανείς τόν ρόλο καί τήν σημασία τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, πρέπει νά ἀναλογιστεῖ τό μεγαλεῖο τῆς Ἀναστάσεως. Καί ὅποιος ἔχει βιώσει, ἔστω καί στόν ἐλάχιστο βαθμό, τήν Πασχάλια χαρά, ὅπως βιώνεται στήν καθ’ ἡμᾶς Ἀνατολική Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἐδῶ καί τόσους αἰῶνες στήν λατρεία της, τότε μπορεῖ ὄντως μέ χαρά νά ὑποδεχθεῖ τήν περίοδο αὐτή, πού μᾶς ὁδηγεῖ βαθμηδόν στό μυστήριο της Ἐγέρσεως τοῦ Χριστοῦ. Ἡ Σαρακοστή ἀποτελεῖ, θά λέγαμε, τήν καρδιά τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους, πού μέ τήν νηστεία καί τίς κατανυκτικές ἀκολουθίες της, μᾶς πρόετοιμάζει γιά τό Πάσχα. Τό Μέγα Ἀπόδειπνο, οἱ Προηγιασμένες Θεῖες Λειτουργίες, ὁ Μέγας Κανών, οἱ Χαιρετισμοί τῆς Παναγίας, ἀλλά καί οἱ πανηγυρικές Κυριακές μᾶς δίνουν «χεῖρα βοηθείας» γιά τήν μετάβαση πρός τά Ἅγια Πάθη καί τήν ἔνδοξη Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου.
Ἡ περίοδος, λοιπόν, τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς εἶναι πορεία πρός τό Πάσχα. Μιά πορεία κατά τήν ὁποία ἡ Ἐκκλησία προσπαθεῖ νά μᾶς βοηθήσει, ὥστε νά ζήσουμε τό Πάσχα ὑπαρξιακά καί βιωματικά καί ὄχι ἐθιμοτυπικά. Νά τό βιώσουμε ὡς διάβαση «ἐκ τοῦ θανάτου εἰς τήν ζωήν», μιά πορεία, ὅπου ὁ πόνος νά ἔχει βάλσαμο τήν ἐλπίδα καί τήν χαρά πού ἀνέτειλε ἐκ τοῦ ζωηφόρου μνήματος τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ.
Ἡ Σαρακοστή σκοπό ἔχει νά μᾶς βοηθήσει νά καλλιεργήσουμε τήν ταπείνωση καί τήν μετάνοια. Δύο ἀρετές, οἱ ὁποῖες, σύμφωνα μέ τόν Ἅγιο Συμεών τόν Νέο Θεολόγο, ἀποτελοῦν τίς μεγαλύτερες συχνότητες καί ἐνέργειες πού μεταμορφώνουν τόν ἄνθρωπο σέ ζωηφόρο μνῆμα, στό ὁποῖο κατέρχεται ὁ ζωοδότης Χριστός, ἑνώνεται μέ αὐτόν καί τόν καθιστᾷ κατά μυστικό καί ἐμπειρικό τρόπο μέτοχο τῆς Ἀναστάσεως.
Γι’ αὐτόν ἀκριβῶς τόν λόγο ἡ Ἐκκλησία ἐν τῇ σοφίᾳ της μᾶς προτρέπει πρό τοῦ Πάσχα νά εἰσέλθουμε στό «στάδιο» τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος τῆς κάθαρσης ἀπό τά πάθη, στήν «ὁδό τῆς μετανοίας» διά τοῦ μυστηρίου τῆς ἐξομολογήσεως. Σύμμαχος στόν ἀγῶνα γιά κάθαρση τῶν παθῶν ἀποτελεῖ ἀσφαλῶς καί ἡ νηστεία, ἡ ὁποία δέν εἶναι ἐφεύρημα τῶν ἀνθρώπων, ἀλλά ἡ σαφής καί πρώτη ἐντολή πού δόθηκε ἀπό τόν Κύριο στούς Πρωτοπλάστους. Νηστεία, ὅπως μᾶς διδάσκει ὁ Μέγας Βασίλειος, δέν εἶναι μόνο ἡ ἀποχή ἀπό ὁρισμένες τροφές, ἀλλά εἶναι «ἡ τῶν κακῶν ἀλλοτρίωσις». Ἡ νηστεία, δηλαδή, τῶν τροφῶν γίνεται ἄλλο ἕνα μέσο πού μᾶς βοηθᾶ νά ὑπερβοῦμε τήν ἐμπάθειά μας καί ὡς ἐκ τούτου ἔχει κατεξοχήν πνευματικό χαρακτῆρα. Γι’ αὐτό ἡ Ἐκκλησία μᾶς καλεῖ αὐτή τήν περίοδο νά ἀσκήσουμε τήν ἀρετή τῆς νηστείας τόσο «σωματικῶς», ὅσο καί «πνευματικῶς» «πρός πᾶσαν ὠφέλειαν» τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματος.
« Ἔφθασε καιρός, ἡ τῶν πνευματικῶν ἀγώνων ἀρχή», ὅπως ψάλλει ὁ ὑμνῳδός. Τά βιώματα καί οἱ δυσκολίες τῆς χρονιᾶς αὐτῆς ἄς ἀποτελέσουν ἀφορμή τήν φετινή Ἁγία Τεσσαρακοστή νά προσευχηθοῦμε ἐντονώτερα πρός τόν Κύριο νά «μήν ἀποστρέψει τό πρόσωπόν Του ἀπό τῶν παίδων Του», κάνοντας αὐτοκριτική καί ἱεραρχώντας τίς προτεραιότητες τῆς ζωῆς μας.
Εὐχόμαστε νά μᾶς ἀξιώσει καί φέτος ὁ Κύριος τῆς δόξης διά πρεσβειῶν τῆς Παναχράντου Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί πάντων τῶν Ἁγίων «τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι, τόν δρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι, τήν πίστιν ἀδιαίρετον τηρῆσαι, τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτων δρακόντων συνθλάσαι, νικητάς τέ τῆς ἁμαρτίας ἀναφανῆναι καί ἀκατακρίτως φθάσαι προσκυνῆσαι καί τήν Ἁγίαν Ἀνάστασιν».
Καλή Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή!
Μέ πατρική ἐν Χριστῷ ἀγάπη
† Ὁ Κηφισίας, Ἀμαρουσίου, Ὠρωποῦ καί Μαραθῶνος Κύριλλος
